Дар Бадахшон тибқи иттилои сокинони куҳансол аз замонҳои хеле қадим то шурӯъ шудани таъқиботҳои шадиди солҳои сиюми асри ХХ (1) маросиме бо забони шуғнонӣ бо номи «Туцзивест» ва бо забони вахонӣ «Туцнихвак» (Туцбарорӣ) вуҷуд дошта буд.Яъне дар рӯзҳои муайяну  махсус аз дохили мазорҳои мӯътабар «Туц» бароварда мешудааст.

Э.Ҳоҷибеков, н.и.т., дотсент, мудири кафедраи таърихи умумии Донишгоҳи Давлатии Хоруғ (ДДХ).